Şubat Ayına Hızlı Bakış

• Türkiye büyük bir deprem felaketi yaşadı, yaralar halen sarılamadı.
• Deprem sonrası Borsa İstanbul kapatıldı.
• Keyifsiz ekonomiler, keyifsiz piyasalar..
• ABD ekonomisi son sürat..
• Euro Bölgesi enflasyonu tekliyor.
• Çin’deki Kovid-19 sonrası açılma ekonomik aktiviteyi hızlandırdı.
• Jeopolitik riskler artıyor.
• TCMB faizi yüzde 8,5’e indirdi.
• KKM’ye katılım artıyor.
• Altın ithalatı geçici olarak durduruldu.

Belki de yüzyılın deprem felaketiydi..

6 Şubat günü 11 ilimizi kapsayan ve çok sayıda vatandaşımızın hayatını kaybetmesine ve yaralanmasına neden olan depremin ardından, ülkemiz yaralarını sarmaya çalışıyor..

Ülkemizi derinden etkileyen 6 Şubat depreminin ardından, hükümet ekonomiyi ve piyasaları rahatlatabilmek adına bir dizi tedbir açıklamaya başladı.

Bu tedbirler arasında deprem bölgesinde yer alan kişi ve kurumların vergi ödemeleriyle ilgili ertelemeler yer almakta. Ayrıca bankaların bir kısmı kredi ödemeleriyle ilgili destekler sağlıyor.

Deprem nedeniyle 8-15 Şubat tarihleri arasında Borsa İstanbul’da işlemlere ara verildi. Dolayısıyla borsada pozisyonu olan yatırım fonlarının da alım-satımı durduruldu.

Piyasalar keyifsiz..

Şubat ayı ülkemiz piyasaları için keyifsiz geçerken, dünyada da durum farklı değildi. ABD’den gelen güçlü ekonomik veriler, riskli varlıkları tedirgin etti. Küresel borsalar ve altın hızla değer kaybetti. ABD’nin enflasyon verileri enflasyondaki düşüşün devam ettiğini gösteriyor. Ancak beklentilerin üzerinde gelen TÜFE ve ÜFE oranları, enflasyonun yapışkan bir yapıya büründüğüne işaret ediyor. Güçlü istihdam verileri, dirençli enflasyon ve satın alma yöneticileri endekslerinin de beklentileri aşması, piyasaları karamsarlığa sokuyor.

Fed tutanaklarındaki ifadeler de piyasayı sıkıştırdı

Fed’in 31 Ocak-1 Şubat tarihlerinde yaptığı Para Politikası toplantısının tutanakları açıklandı. Fed tutanaklarında enflasyon yüzde 2'ye doğru düşüş patikasına girene kadar para politikasının kısıtlayıcı olması gerektiği belirtildi. Tutanaklarda ayrıca, neredeyse tüm yetkililerin toplantıda faiz oranlarını 25 baz puan artırmanın uygun olduğu konusunda hemfikir olduğu, birkaçının ise 50 baz puanlık daha büyük bir artıştan yana belirtildi. Tutanaklarda çeyrek puanlık artışın, yetkililerin gelecekteki faiz patikasını değerlendirirken riskleri tartmaya yardım edeceği belirtildi.

Euro Bölgesi enflasyonu ve Euro/Dolar paritesi

Bölgenin enflasyonu düşüş eğilimine devam ediyor. Aralık’ta yüzde 9,2 olan enflasyon, Ocak’ta yüzde 8,6’ya düştü.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, çekirdek enflasyonun hala yüksek olması nedeniyle ECB’nin faiz oranlarını Mart’ta yükseltmeye devam etmeyi planladığını yineledi. Lagarde, enflasyonun yüzde iki olan orta vadeli hedeften hala çok uzak olduğunu da vurguladı. Lagarde, “Temel enflasyon baskıları göz önüne alındığında, martta gerçekleştireceğimiz bir sonraki toplantımızda faiz oranlarını 50 baz puan daha artırmayı planlıyoruz ve ardından para politikası duruşumuzu değerlendireceğiz.” dedi. Bu söylem Euro’nun Dolar karşısında değer kazanmasına neden oluyor. Parite 1,06 düzeyinde seyrediyor.

Çin ekonomisi büyüme emareleri veriyor

Çin’de Şubat ayına dair imalat PMI verisi açıklandı. Endeksin 50,1’den 50,6’ya yükselmesi beklenirken, 52,6 olarak geldi. İmalat PMI, Temmuz 2022'den bu yana ilk kez 50 puan olan başa baş seviyesinin üzerine çıktı ve Haziran'dan bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı. Yeni ihracat siparişler alt endeksi Temmuz 2022'den bu yana ilk kez yükseldi. Pandemi sonrasında açılmaya yeni başlayan Çin’de ekonomik aktivite hızla artıyor. Bu iyi haber neticesinde dünyadaki daralma, Çin tarafı düzeltebilir mi sorusunu akla getiriyor.

Politika faizimiz yüzde 8,5’e indi

TCMB yılın ikinci Para Piyasası Kurulu (PPK) toplantısında, faizi 50 baz puan indirerek yüzde 8,5’e çekti. Karar metninde, TCMB bu indirim sonrası para politikası duruşunun fiyat istikrarı ve finansal istikrarı koruyarak deprem sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğu görüşünde olduğunu belirtti.

Kur korumalı mevduata rağbet artıyor

Merkez Bankası’nın haftalık faiz istatistiklerine göre politika faizinde indirimlerin yeniden başladığı Ağustos 2022’de 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri ortalama yüzde 19.53 seviyesindeydi. Bankalar arası rekabet artıkça TL mevduat faizleri de yükseldi. Son verilere göre 17 Şubat itibarıyla 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faiz yüzde 26.64’e çıktı. Bunda da özellikle Merkez Bankası’nın TL mevduat oranında bankaların ulaşması gereken hedefi 2023 ile birlikte yüzde 60’a çıkarması ve döviz dönüşü kur korumalı TL mevduatta faiz üst sınırını kaldırması etkili oldu. Dövizden dönüşlerde KKM faizi yüzde 18’lere kadar çıktı.

Altın ithalatı geçici olarak durduruldu

Ocak’ta altın ithalatının rekor kırmasının ardından ekonomi yönetimi, cari açıktaki artışın önlenebilmesi amacıyla böyle bir karar aldı. Cari açık 2022 yılında 48,8 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Bunun yüzde 39,8’ini net altın ithalatı oluşturuyordu.  Yeni düzenlemeye göre, standart ve standart dışı işlenmiş kıymetli madenlerin ithali yalnızca TCMB ve kıymetli maden aracı kuruluşları tarafından yapılabilecek. Bu aracı kuruluşlar ithal ettikleri bu kapsamdaki kıymetli madenleri 3 iş günü içinde Borsa İstanbul AŞ'ye teslim etmek zorunda olacaklar.

Borsa İstanbul’da alınan tedbirlerle kan kaybı durduruldu.

Deprem sonrasında Borsa İstanbul’a destek olmak amacıyla SPK’nın aldığı çok sayıda tedbir bulunmakta. Bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

• BES devlet katkısı fonlarında hisse senedi oranının yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkartılması,
• Yukarıdaki tedbire istinaden, TCMB devlet katkısı fonlarının portföylerindeki tahvilleri satın alabilecek,
• Türkiye Varlık Fonu’nun hisse senedi fiyatlarına destek olması (1 milyar dolar değerinde),
• Şirketlerin hisse geri alımlarında yüzde 15 stopajdan muaf tutulmaları.

Ocağı 5 bin puanın hemen altında kapatan BIST-100 Endeksi, 28 Şubat günü 5.237 puan oldu ve aylık getiri yüzde 5 olarak gerçekleşti.

Yatırım araçlarının aylık getirileri.

Şubat ayı zor bir aydı.. ABD ekonomisinden gelen iyi haberler piyasaların canını sıktı. Altın ve ABD hisseleri kayıp üzerine kayıp yazdı. Avrupa borsaları nispeten daha iyi bir seyir izledi. DXY ise bir ara 105'i geçti.

Hisse fonları içinde en yüksek getiri katılım hisselerinde

Faize duyarlı yatırımcılar için çıkartılmış olan katılım hisse senedi fonları aylık ortalama yüzde 6,3 getirileriyle diğer hisse fonlarını geçti. Endekse yatırım yapan pasif hisse fonları ise ortalama yüzde 3,6 kazandırdı.

Getiri sıralamasına göre en çok kazandıran ilk 5 hisse fonu:

Fed karamsarlığı ons altını ve dolayısıyla altın fonlarını kırmızıya boyadı.

Fed’in faiz artırımlarıyla ilgili daha şahin bir tutum izleyeceğine dair görüş, yabancı hisseler kadar ons altını da kötü etkiledi. Altın fonlarındaki kayıp yaklaşış yüzde 5.

Depremin etkisiyle tüm yatırım araçlarına olduğu gibi yatırım fonlarına ilgi de azaldı.

Şubat ayında yatırım fonlarının toplam büyüklüğü yüzde 8 artarak 867 milyar TL oldu. Yatırımcı sayısı ise 5,4 milyon kişide kaldı.